W trakcie postępowania rozwodowego małżonkowie mogą pomiędzy sobą uzgodnić harmonogram spotkań z dzieckiem w stosunku do tego z rodziców, który w wyniku rozwodu nie będzie już zamieszkiwał z małoletnim. Wypracowanie porozumienia rodzicielskiego w tym zakresie jest najkorzystniejsze, ponieważ sąd nie orzeka wówczas w wyroku rozwodowym o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. W przeciwnym wypadku sąd jest obowiązany przeprowadzić postępowanie dowodowe w tym zakresie i orzec w jednym z punktów wyroku rozwodowego o tych kontaktach.
Często jednak zdarza się, iż pomimo tego rodzic, pod którego pieczą dziecko pozostaje utrudnia, a niejednokrotnie wręcz uniemożliwia spotkania drugiego rodzica z małoletnim. Analogiczna sytuacja może mieć miejsce w przypadku osób, które tworzyły niesformalizowany związek, z którego pochodziły dzieci.
Co w takiej sytuacji może, a wręcz powinien zrobić rodzic, którego prawo do kontaktu z dzieckiem jest naruszane?
Kontakty z dzieckiem – wniosek o uregulowanie
W związku z powyższym należy złożyć wniosek o uregulowanie kontaktów do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. W sytuacji braku miejsca zamieszkania małoletniego właściwym jest sąd miejsca jego pobytu. W przypadku braku tej podstawy właściwym do rozpoznania sprawy jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy.
Opłata sądowa od takiego wniosku wynosi 40 zł.
Do wniosku należy także dołączyć odpis aktu urodzenia dziecka, a jeśli wskutek złożonego wniosku ma ulec zmianie wcześniejsze orzeczenie o kontaktach, to trzeba również załączyć odpis tego orzeczenia.
Wnioskodawca jest obowiązany wskazać we wniosku jak chciałby, żeby te kontakty z dzieckiem zostały przez sąd uregulowane. Z mojego doświadczenia zawodowego wynika, iż większa precyzyjność zapisu w tym względzie jest korzystniejsza dla strony, gdyż sąd wyda bardziej szczegółowe postanowienie w tym zakresie, co powinno zapobiec w przyszłości wszelkim nieścisłościom oraz konfliktowym sytuacjom.
W praktyce we wniosku tym rodzic wskazuje propozycję spotkań z dzieckiem, określając dni tygodnia oraz konkretne godziny spotkań. Należy wówczas także wskazać, gdzie dziecko będzie odbierane oraz dokąd będzie odwożone po spotkaniu.
Jeśli rodzic zamierza przebywać z dzieckiem cały weekend, to również powinien wskazać we wniosku, o który konkretnie weekend miesiąca chodzi, wskazując jednocześnie godzinę, miejsce oraz dzień odbioru dziecka oraz odwiezienia małoletniego po wspólnie spędzonym weekendzie.
Należy także nadmienić, iż rozwiedzionym małżonkom czy byłym partnerom najciężej jest wspólnie uzgodnić w jaki sposób dzieci mają spędzać święta. Podczas sprawy sądowej o uregulowanie kontaktów strony także mają największy problem, by dojść do wspólnego konsensusu w tej materii, gdyż oczywistym jest, że każdy rodzic chce spędzić święta Bożego Narodzenia czy święta wielkanocne razem z dzieckiem, dlatego należy sprecyzować także wniosek w tym aspekcie.
Nadto, wnioskodawca winien skonkretyzować we wniosku okres w czasie wakacji letnich oraz ferii zimowych, jeśli zamierza je spędzić z dzieckiem.
Warto złożyć w piśmie wniosek o zabezpieczenia naszego żądania. Oznacza to tyle, że sąd wyda w tym zakresie postanowienie, z którego będzie wynikało, czy już w trakcie toczącego się postępowania, a przed wydaniem orzeczenia będzie przysługiwało rodzicowi, który złożył wniosek prawo do widywania się z dzieckiem w określone dni tygodnia.
Nierealizowanie wydanego postanowienia, a nakaz zapłaty
Doświadczenie życiowe pokazuje jednak, iż niejednokrotnie pomimo wydanego orzeczenia w zakresie uregulowania kontaktów z dzieckiem rodzic, pod którego opieką dziecko pozostaje, nadal nie realizuje uprawnienia przysługującego drugiemu rodzicowi oraz dziecku do wzajemnego kontaktu.
Mając to na względzie można już na etapie składania wniosku do sądu złożyć wniosek o nakazanie przez sąd zapłaty określonej sumy pieniężnej w przypadku nierealizowania wydanego postanowienia. Sąd ma wówczas obowiązek uwzględnić sytuację majątkową osoby, która nie wykonuje przedmiotowego orzeczenia.
Istotnym jest, iż prawomocne postanowienie sądu, w którym nakazano zapłaty określonej kwoty jest tytułem wykonawczym bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności, co znacznie przyspiesza i upraszcza stosowanie represji w stosunku do osoby nie wykonującej nałożonych na nią obowiązków.
Czy wniosek o kontakty może złożyć tylko rodzic dziecka?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, wynikającymi z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, iż uprawnienie do kontaktów z dzieckiem mają także rodzeństwo, dziadkowie, powinowaci w linii prostej, a także inne osoby, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem.
Wszystkie wskazane powyżej osoby mogą – jeśli zaistnieje taka konieczność – żądać sądowego uregulowania kontaktów.
Kontakty z dzieckiem a władza rodzicielska
Przybliżając Państwu tę tematykę warto również zwrócić uwagę na fakt, iż kontakty oraz władza rodzicielska są całkowicie niezależnymi od siebie pojęciami.
Kontakty z dzieckiem są bowiem uprawnieniem, ale także obowiązkiem.
Posiadanie świadomości prawnej w tym względzie jest bardzo ważne, gdyż nawet w sytuacji pozbawienia lub ograniczenia władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego z rodziców należy pamiętać, iż w dalszym ciągu rodzic ten zachowuje prawo do spotkań z dzieckiem.